Mail, Banking, Remittances, insurance, Stamps, Business

Mail-             

 1. नोंदणीकृत पत्र (Registered letter) -

• जास्तीत जास्त वजन 2 किलो
• नोंदणी (Registration) शुल्क 17 रुपये
• टपाल शुल्क -20 रुपये प्रति 5 ग्रॅम 
• एडी (AD) शुल्क 3 रुपये

                    2. इनलँड लेटर कार्ड

• ILC -2.50 रुपये.  
• नोंदणी फी  (Registration) - 17 रुपये

                      3. विमा उतरवलेले पत्र

• जास्तीत जास्त वजन - २ किलो 
• नोंदणी  (Registration) शुल्क - 17 रुपये 
• पोस्टेज शुल्क = २० रुपये प्रति 5 ग्रॅम 
• विमाराशी वस्तु साठी  रू .१ लाख आणि रोखसाठी २० हजार
• बिमा शुल्क  - सुरुवातीच्या 200 रुपयावर 10 रुपये आणि त्यानंतर 100 रुपये वर 6 रुपये.

                    4. नोंदणीकृत बुक पॅकेट
               ( लग्नाची कार्डे यामध्ये मानली जातात)

• जास्तीत जास्त वजन -5 किलोग्राम 
• नोंदणी  (Registration) शुल्क-17 रुपये 
• टपाल शुल्क - पहिल्या 50 ग्रॅम वर 4 रुपये आणि पुढच्या 50 ग्रॅम वर 3 रुपये
• एअर शुल्क- पहिल्या 50 ग्रॅम वर २ रुपये  त्यानंतर पुढच्या 50 ग्रॅमवर ​​1 रूपया

                    5. लहान पॅकेटची नोंद घेतली

• जास्तीत जास्त वजन -२ किलोग्राम 
• नोंदणी  (Registration) फी 17 रुपये
• टपाल शुल्क- पहिल्या 50 ग्रॅमवर ​​4 रुपये, तर पुढच्या 50 ग्रॅमवर ​​3 रुपये. 

                  6.नोंदणीकृत पॅकेट (छापील पुस्तक)

• जास्तीत जास्त वजन - 5 किलो 
• नोंदणी   (Registration) शुल्क - 17 रुपये.
•  टपाल शुल्क - प्रति 100 ग्रॅम  1 रुपये. 

                  7. नोंदणीकृत पॅकेट (नियतकालिक)

• जास्तीत जास्त वजन - 5 कि.ग्रा. 
• नोंदणी  (Registration) शुल्क - 17 रुपये 
• टपाल शुल्क - पहिल्या १०० ग्रॅमवर ​​8 रुपये, त्यानंतर पुढील 100 ग्रॅमवर ​​9 रुपये

                        8. नोंदणीकृत अंध साहित्य

• जास्तीत जास्त दिवस - 7 kg
• सर्व शुल्क विनामूल्य आहेत फक्त हवाई शुल्क घेतले जाईल.  

                   9.नोंदणीकृत न्यूज पेपर-

• जास्तीत जास्त वजन - 2 किलो 
• टपाल शुल्क - पहिल्या 50 ग्रॅमवर ​​25 पैसे, नंतर 50 ग्रॅम 25 पैसे, नंतर पुढील 100 ग्रॅमवर ​​20 पैसे. 

                        नोंदणीकृत पार्सल

•  जास्तीत जास्त वजन - २० किलो 
• नोंदणी  (Registration) शुल्क - 17 रुपये 
• टपाल शुल्क - पहिल्या 500 ग्रॅमवर ​​19 रुपये, नंतरच्या 500 ग्रॅमवर ​​16 रुपये.  
• गैर नोंदणीकृत पार्सलचे जास्तीत जास्त वजन - 4 किलो 

                       स्पीड पोस्ट वस्तू-

• कमाल वजन 35 किलो.  
• पीओडीची शुल्क- 10 रुपये
• किमान स्थानिक शुल्क 18 रुपये आणि 200  किलोमीटरसाठी  41.30 रुपये आहे.  

                  इनलँड ओव्हरवेट पार्सल

•  जास्तीत जास्त वजन -10 kg
•  होम डिलिवर शुल्क- 50 रुपये

                       एक्सप्रेस पत्र

• कमाल वजन - 20 किलो 

                    परदेशी सेवा नोंदणीकृत पत्र

•  जास्तीत जास्त वजन 2 किलो.नोंदणी  (Registration) शुल्क 70 रुपये
•  एडी शुल्क -10 रुपये 

                         परदेशी एयरग्राम.

• शुल्क -15 रु
• नोंदणी  (Registration) शुल्क 70 रुपये.  

                          बल्क  बॅग सेवा

• कमाल वजन 30 किलो. 
• नोंदणी  (Registration) शुल्क Rs 350 रुपये 

                   प्रादेशिक पोस्टल ऑर्डर

• प्रादेशिक पोस्टल ऑर्डर 6 प्रकारच्या असतात
•  किंमत - 2000 ,3000, 5000, 10000, 15000, 20000 
• कमिशन - 30, 30, 50, 60, 80, 90

                        मनी प्रेषण  .

• EMO- 1- 5000
• Speed MO- 20- 5000
• EXP MO- 3000-5000
• FOREIGN MO- 2000-5000
• कमिशन 5% , ,विदेशी MO वर - 6%

 टीप - फ्रॅंकिंग मशीनच्या रिचार्जची कोणतीही मर्यादा नाही
         
Remittances-

                                        EMO

• ज्याच्या नाव ते पैसे आहेत ती राशि प्राप्त करणारा ती व्यक्ती असते 
• फॉर्ममध्ये दिलेली सर्व माहिती  हिंदी, इंग्रजी किंवा प्राप्तकर्त्याच्या जिल्ह्याच्या भाषेत  भरली पाहिजे.  
• एकावेळी कमीत कमी 1000 व जास्तीत जास्त 5000 / - रुपयांपर्यंत मनी ऑर्डर केली जाऊ शकतात. 
• मनीऑर्डरचे वितरण  न झाल्यास, प्रेषकास प्राप्तकर्त्याचा पत्ता बदलणे आवश्यक असेल तर ज्या पोस्ट ऑफिसला मनीऑर्डर देण्यात आले होते व पावती देण्यात आली होती अशा पोस्ट ऑफिसला प्रेषकाद्वारे अर्ज केल्यावर  कोणत्याही अतिरिक्त शुल्क न आकारता आवश्यक बदल केले जातील 
• EMO कमिशनचा  दर 5%  आहे

                                  IMO-इन्स्टंट मनी ऑर्डर

• इंडिया पोस्ट ची त्वरित, सोयीस्कर, विश्वासार्ह आणि परवडणारी त्वरित ऑनलाईन मनी ट्रान्सफर सेवा इन्स्टंट मनी ऑर्डर (आयएमओ) आहे.  
• आयएमओ ही भारतीय टपालमधील दोन निवासी व्यक्तींमधील पोस्ट ऑफिस (इमो सेंटर) मार्गे द्रुत वेब बेस्ड मनी ट्रान्सफर सेवा आहे.  
• आयएमओ पोस्ट ऑफिसमधून कमीत कमी 1000 / - तर जास्तीत जास्त रु 50000 / - पर्यंत हस्तांतरित करू शकता.  
• आयएमओ बुकिंग करण्यासाठी आयएमओ पोस्ट ऑफिसच्या काउंटरवर फॉर्म TRP - 1 आणि पैसे यासह  सादर करावे लागते.
• आयएमओ काउंटर लिपिक बुकिंगनंतर,  ताबडतोब सील केलेल्या स्थितीत संगणकाद्वारे व्युत्पन्न गोपनीय 16 अंकी आयएमओ नंबरसह एक मुद्रित पावती देईल. 16 अंकी आयएमओ क्रमांक बुकिंग लिपिकाला माहिती असणार  नाही.  
• आयएमओ प्राप्त करण्यासाठी प्राप्तकर्त्याला कोणत्याही निर्दिष्ट IMO पोस्ट ऑफिस काउंटरवर 16 अंकी IMO क्रमांक , त्यांच्या वैयक्तिक ओळखीच्या पुराव्यासह एक फॉर्म TMP-1 सबमिट करणे आवश्यक आहे.  
• प्राप्तकर्ते 50,000  रकमेपर्यंत रोख पेमेंट्स घेऊ शकतात.  त्याच आयएमओ कार्यालयात त्याच्या पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग्ज बँक खात्यातून पैसे प्राप्त करता येऊ शकतात
• IMO साठी शुल्क खालीलप्रमाणे

रु 1000/- ते 10000/-    ---- शुल्क 100/- रुपये
रु 10001/- ते 30000/-    ---- शुल्क 110/- रुपये
रु 30001/- ते 50000/-    ---- शुल्क 120/- रुपये
                   

        आईएफएस मनी आर्डर- इंटरनेशनल फाइनेंशियल सिस्टम

• इंटरनेशनल फाइनेंशियल सिस्टम (IFS) भागीदार देशांमधील आंतरराष्ट्रीय रेमिटन्स सेवा समन्वयित करण्यासाठी यूपीयूने विकसित केलेली आंतरराष्ट्रीय वित्तीय सॉफ्टवेअर केले आहे.  
• सध्या ही सेवा पोस्ट ग्रुप, फ्रान्स आणि संयुक्त अरब अमिराती सह प्रसारित आहे.   
• ही सेवा भारतीय पोस्टची स्वतःची सेवा आहे.  या सेवेद्वारे प्राप्त रेमिटन्स  ईएमओ सेवेद्वारे केले जात आहे.  
• ईएमओ नेटवर्कवर उपलब्ध असलेल्या 17,500 टपाल कार्यालयांपैकी कोणत्याही कार्यालयात प्रेषण प्राप्त  करता येते.
• प्राप्तकर्त्यास भारतीय रुपयांमध्ये संपूर्ण रक्कम मिळते.  
• प्राप्तकर्त्यास 50,000 रुपयांपर्यंतची रक्कम रोखीने मिळू शकते.  50000 पेक्षा जास्त रक्कम चेकमार्फत दिली जाईल, ज्याची कमाल मर्यादा 2500 अमेरिकी डॉलर्स आहे.  
•  प्रति व्यक्ती वर्षात जास्तीत जास्त 30 व्यवहार करू शकतो.
• विशिष्ट एमओ नंबर (संयुक्त अरब अमिरातीच्या बाबतीत 9 अंक आणि फ्रान्सच्या बाबतीत 24 अंक)  असलेल्या लाभार्थ्यास मतदार ओळखपत्र ड्रायव्हिंग लायसन्स, पॅनकार्ड, रेशनकार्ड, आधार कार्ड, पासपोर्ट इत्यादी वैध ओळखपत्रांची कागदपत्रे सादर करावी लागतात.  अशी कागदपत्रे पोस्ट ऑफिस कर्मचार्यांच्या रेकॉर्डसाठी (केवायसी कागदपत्र) सुपूर्द केली जातील. वेळोवेळी आरबीआयने जारी केलेल्या मार्गदर्शक सूचनांच्या अधीन पेमेंट दिले जाते.  

               
                   इंटरनेशनल मनी ट्रांसफर

• मनी ट्रान्सफर सर्व्हिस स्कीम हा परदेशातून पाठविला जाणारे वैयक्तिक चलन भारतातील लाभार्थ्यांना हस्तांतरित करण्याचा वेगवान आणि सोपा मार्ग आहे.  
•  कुटूंबासाठी किंवा परदेशी पर्यटकांच्या नावे  भारतात देशी चलन पाठवण्यासाठी परवानगी आहे.  
• एनटीएसएस (मनी ट्रान्सफर सर्व्हिस स्कीम) च्या अंतर्गत भारताबाहेर मनी ट्रान्सफर करण्यास परवानगी नाही.  
• पोस्ट ऑफिस, भारत सरकार आणि वेस्टर्न युनियन फायनान्शियल सर्व्हिसेसच्या परस्पर सहकार्याने आंतरराष्ट्रीय चलन हस्तांतरण सेवा अधिकृतपणे भारतातील टपाल कार्यालयांद्वारे उपलब्ध आहे, जी 195 देश आणि त्यांच्या मालकीच्या प्रांतांमधून त्वरित भारतात निधी हस्तांतरण शक्य आहे.
• प्रेषकाद्वारे चलन हस्तांतरणाच्या काही मिनिटांतच चलन  प्राप्तकर्त्यास उपलब्ध होते.  
• याचा फायदा परदेशातील भारतीयांच्या कुटूंबियांना , आंतरराष्ट्रीय पर्यटकांच्या आणि भारतात शिकणाऱ्या परदेशी विद्यार्थ्यांना मोठया प्रमाणावर होतो.
• प्राप्तकर्त्यास संपूर्ण चलन भारतीय रुपयांमध्ये प्राप्त होते.  आरबीआयच्या संदर्भित नियमांनुसार, एका वेळी जास्तीत जास्त 2500 यूएस डॉलर पाठविले जाऊ शकतात .
•  लाभार्थ्याला 50000 / - पर्यंत  रुपये रोख  दिले जाऊ शकतात.  या मर्यादेपेक्षा जास्त रक्कम एकतर खातेदारांच्या खात्यात जमा करण्यासाठी दिलेला धनादेश किंवा थेट पोस्ट ऑफिसमध्ये बचत खात्यात थेट लाभार्थ्याच्या नावे जमा केली जाईल.  
•  एका वर्षामध्ये फक्त 30 व्यवहार लाभार्थी स्वीकारू शकतो. 
• हि सेवा भारतीय रिझर्व बँक निर्देशनानुसार आणि भारत सरकारच्या , टपाल विभागाने प्रदान केली आहे.

Stamps स्टॅम्प-

• Definitive (नियमित) तिकिटे 25 पैशापासून उपलब्ध आहेत.
• जगभरातीटपाल तिकीट संग्रहण करणार्यांना अखंडित सेवा देण्यासाठी पोस्ट विभागाने ई-कॉमर्स पोर्टल -ई-पोस्ट ऑफिस नावाने सुरू केले आहे. 
• भारतातीलसर्व टपाल संग्रह कार्यालयांमध्ये 1 ऑगस्ट 1965 पासून देशांतर्गत टपाल तिकीट संग्राहक जमा खाते  (पीडीए) प्रणाली सुरू केली गेली.रो
• रोख किंवा मनी ऑर्डरद्वारे किंवा  धनादेश किंवा  ड्राफ्टद्वारे किमान २०० / - रुपये जमा करुन खाते उघडता येते. 
• तिकिटे रजिस्टर पोस्टद्वारे   "पोस्टल सेवेवरून" विनामूल्य पाठविले जाईल.  
• माई स्टँप हे भारताच्या टपाल तिकिटावरील खासगी पत्रकांचे ब्रँड नाव आहे.  हे वैयक्तिकरण टपाल तिकिटासह निवडलेल्या टेम्पलेट शीटवर ग्राहकांच्या छायाचित्रे आणि संस्थांचे प्रतीक किंवा कलाकृतीची प्रतिमा, वारसा पर्यटन स्थळे, ऐतिहासिक शहरे, वन्यजीव, इतर प्राणी व पक्षी इत्यादींची छपाई केली जाते.
• भारतात प्रथमच 'माय स्टॅम्प' वर्ल्ड फिलेटेली प्रदर्शन, 'इंडिपेक्स - २०११' दरम्यान भरवण्यात आले.
• ही योजना निवडक फिल्टेलिक ब्युरो आणि काउंटर / महत्वाची टपाल कार्यालये / पर्यटन स्थळांवर स्थित पोस्ट ऑफिसमध्ये उपलब्ध आहे.
• दीन दयाल प्रकाश योजना ही एक छंद म्हणून तिकिटांचा संग्रह आणि शिक्क्यांमधील कौशल्याचे संवर्धन  करण्यासाठी स्कॉलरशिप आहे.  
• तिकीट संकलनाची पोहोच वाढविण्याच्या प्रयत्नांना बळकटी देण्यासाठी टपाल विभाग सहा ते नऊ या वर्गातील मुलांना पुरस्कृत करण्यासाठी दीन दयाल प्रदर्शन योजना नावाची शिष्यवृत्ती योजना सुरू केली आहे.  

विमा-
                         PLI

• पोस्टल जीवन विमा 1 फेब्रुवारी 1884 रोजी सुरू करण्यात आला.  टपाल कामगारांच्या हितासाठी ही कल्याणकारी योजना म्हणून सुरू केली आणि नंतर 1888 मध्ये ही तार विभागातील कर्मचार्यांपर्यंत वाढविण्यात आली.  1894 मध्ये पीएलआयने पूर्वीच्या टपाल व टेलिग्राफ विभागातील महिला कर्मचार्यांना विमा संरक्षणामध्ये समाविष्ट केले होते   देशातील सर्वात प्राचीन जीवन विमा कंपनी आहे.
•  केंद्र सरकार, संरक्षण सेवा, निमलष्करी दल, राज्य सरकार,स्थानिक संस्था, शासकीय अनुदानित शैक्षणिक संस्था, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया, सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रम, आर्थिक संस्था,राष्ट्रीयकृत बँक, स्वायत्त संस्था, टपाल खात्याचे अतिरिक्त विभागीय एजंट, केंद्र / राज्य शासनाने नियुक्त केलेले / नियुक्त केलेले कर्मचारी जेथे कराराचा विस्तार आहे, सर्व अनुसूचित व्यावसायिक बँकांचे कर्मचारी, सहकारी संस्था अधिनियमांतर्गत  सरकारकडे अधिसूचित आणि केंद्र / राज्य सरकार / भारतीय रिझर्व्ह बँक / एसबीआय / राष्ट्रीयकृत बँक / नाबार्ड आणि अशा इतर संस्थांकडून अंशतः किंवा पूर्णपणे वित्तपुरवठा केलेल्या सहकारी  समितीचे कर्मचारी, राष्ट्रीय मूल्यांकन व मान्यता परिषद, अखिल भारतीय तंत्रशिक्षण परिषद, भारतीय वैद्यकीय परिषद यांच्याद्वारे मान्यताप्राप्त संस्था आणि अधिकृत शैक्षणिक संस्थांचे कर्मचारी
• 19th September, 2017 च्या आदेशाने खालील कर्मचाऱ्यांना समाविष्ट करण्यात आले- 
• सर्व खासगी शैक्षणिक संस्था / शाळा / महाविद्यालये इत्यादींचे कर्मचारी (शिक्षण / शिक्षकेतर) इत्यादी मान्यताप्राप्त माध्यमिक / उच्च माध्यमिक बोर्ड (केंद्र /  राज्य सरकारे) जसे सीबीएसई, आयसीएसई, राज्य मंडळ, मुक्त शाळा इ.  (१२) अभियंता (शासकीय / खाजगी रुग्णालयांमधून पदव्युत्तर अभ्यासक्रम घेत असलेले व्यावसायिक, कंत्राटी कायमस्वरूपी कोणत्याही सरकारी / खासगी रुग्णालयात नोकरी करणारे निवासी डॉक्टर इ.) अभियांत्रिकी (जे गेट प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण केल्यानंतर  मास्टर / मास्टर्स पदवी पूर्ण करत आहेत, व्यवस्थापन सल्लागार, चार्टर्ड अकाउंटंट इन्स्टिट्यूट ऑफ चार्टर्ड अकाउंटंट्स ऑफ इंडिया,  न्यायाधीश जे बार कौन्सिल ऑफ इंडिया / स्टेट मध्ये नोंदणीकृत आहेत, बॅंकर्स जे राष्ट्रीयकृत बँका आणि त्यातील सहाय्यक कंपन्या , परदेशी बँका, प्रादेशिक ग्रामीण बँका, अधिसूचित व्यावसायिक बँका, खाजगी क्षेत्रातील बँकांसह इ.
•  एनएसई (नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज) आणि बीएसई (मुंबई स्टॉक एक्सचेंज) चे कर्मचारी, माहिती तंत्रज्ञान, बँक आणि वित्त, आरोग्य / फार्मास्युटिकल, ऊर्जा / उर्जा, दूरसंचार, पायाभूत सुविधा इ. मध्ये कार्यरत आहेत आणि भविष्य निर्वाह निधी /  ग्रॅच्युइटी आणि / किंवा ज्याच्या रजाच्या नोंदी त्यांच्या स्थापनेत ठेवल्या जातात.  

                     RLI

• मल्होत्रा ​ समितीच्या  सूचनेनुसार ग्रामीण पोस्टल लाइफ इन्शुरन्स (आरपीएलआय) सुरू करण्यात आले.  

Business  व्यवसाय-

              Book Now Pay Later(BNPL)

               प्रथम बुक करा. नंतर देय द्या (बीएनपीएल)

• मोठ्या प्रमाणात डाक वस्तू पाठवणारा ग्राहक या सुविधेस पात्र आहेत . कोणताही ग्राहक जो रु.  10000 पर्यंत स्पीड पोस्ट व्यवसाय प्रदान करते, याला घाऊक ग्राहक म्हणतात.  
• ज्या घाऊक ग्राहकांना या पत सुविधेचा लाभ घ्यायचा आहे तो  निर्दिष्ट प्राधिकरणास विहित नमुन्यात अर्ज करेल.  मंजुरी मिळाल्यानंतर ग्राहकाला बँकेची हमी द्यावी लागेल. 
• एक वर्षाच्या कालावधीसाठी वैध असेल आणि वार्षिक आधारावर कराराचे नूतनीकरण करता येईल . 
• बीएनपीएलचे बिल पोस्टिंग ऑफिसद्वारे मासिक तत्वावर (कॅलेंडर महिना) तयार केले जाईल.  पुढील महिन्याच्या 15  तारखेपर्यंत (बिलाची तारीख) बिल जारी केले जाईल.  बिलाची रक्कम (देय तारीख) जारी झाल्यानंतर 30 दिवसांच्या आत भरणे आवश्यक आहे.
• दिलेल्या तारखेपर्यंत जर ग्राहक पैसे भरले नाही तर बिलाच्या तारखेपासून बिलाच्या रकमेवर वर्षाकाठी 10% दंड आकारला जाईल.  
• घाऊक ग्राहकांना पत सुविधा उपलब्ध करुन घ्यायची नसेल तर आणि  माल पाठवताना स्पीड पोस्ट पूर्ण देय दिल्यास,  कॅलेंडर महिन्यात  रू.  50000 किंवा त्यापेक्षा अधिक स्पीड पोस्ट व्यवसाय दिल्यास तो सूट मिळण्यास पात्र ठरेल.

​​​​​​​       Cash on Delivery(COD) 

• माल वितरणावेळी रोख पैसे भरण्याची सुविधा उपलब्ध म्हणजे COD होय.  COD सुविधेद्वारे 50000 रुपायापर्यंत रक्कम दिली जाऊ शकते. 
• COD सुविधा  पार्सल, कमर्शियल पार्सल आणि स्पीड पोस्ट ग्राहकांना उपलब्ध असेल
• नोबोट सिस्टम म्हणून ओळखली जाणारी आणि विकण्यासाठी तयार केलेली परिचय किंवा प्रमाणपत्रे, कूपन किंवा तिकिटे  अशा सामग्रीमध्ये समाविष्ट यामध्ये असणार नाही
• टपाल व्यतिरिक्त, विमा शुल्क, जेथे जेथे लागू असेल तेथे अशा प्रकारच्या टपालच्या वितरणानंतर पुढील अतिरिक्त शुल्क रोख भरावा लागेल.  
• ग्राहकांकडून आकारले जाणारे अतिरिक्त शुल्क: 
• रू. 5,000 / - वसूल केलेल्या रकमेपैकी 2 %  किंवा रु  50/- जी अधिक ती रक्कम,बकाया राशीच्या 2% किंवा रु 50/-ज्यापैकी जी जास्त असेल.
• रु 5000/-  पेक्षा जास्त राशीसाठी  100+ 1% रुपये
•  डाकद्वारे अशा मालाचे वितरण झाल्यावरच जमा रुपये ई-पेमेंटद्वारे प्रेषकाकडे पाठविली जाईल.

     ​​​​​​​​​​​​​​​​Direct Post (डायरेक्ट पोस्ट)

•  'डायरेक्ट पोस्ट' अंतर्गत, स्वीकारायच्या सामग्रीची किमान संख्या 1000 असावी 
•  लेख हि स्वीकारता येतात पण  पेपरचा आकार ए 3- असावा.
• पहिल्या 20 ग्रॅमसाठी शुल्क- लोकल रु 1.50 आणि अंतर शहर रु 2 , त्यानंतरच्या प्रत्येक 20 ग्रॅमसाठी 1 रुपया (दोन्हीही) 
• जेथे 50,000 हून अधिक थेट पोस्टसाठी प्रेषक किंवा संबंधित जाहिरात एजन्सीला कमिशनमध्ये  5% सूट मिळेल.

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​          e-Payment ई-पेमेंट 

•  ई-पेमेंट हा पोस्ट ऑफिस नेटवर्कद्वारे बिले किंवा इतर देयके जमा करण्यासाठी व्यवसाय आणि संस्थांना सुविधा उपलब्ध करून दिली आहे  
• ई-पेमेंट कोणत्याही संस्थेच्या वतीने निधी  (टेलिफोन बिले, विजेची बिले, परीक्षा शुल्क, कर, विद्यापीठ फी, शाळा शुल्क इ.)संकलित करण्यास परवानगी देतो.  
• ही  वेब-आधारित सॉफ्टवेअर प्रणाली वापरली जाते.

       शुल्क
      रु 1000 पर्यंत - 5 रुपये
      रु 1001 ते रु 2500 - 10 रुपये
      रु 2501 ते रु 5000 - 15 रुपये
      रु 5000 पेक्षा अधिक- 20 रुपये

                     Media Post मीडिया पोस्ट

•  टपाल स्टेशनरी, लेटर बॉक्स, पोस्ट ऑफिस इमारती इत्यादींवर देशभरात आपल्या ब्रँडची जाहिरात करण्यासाठी मीडिया पोस्ट जाहिरातिची संधी देते.

                Retail Post  रिटेल पोस्ट

•  'रिटेल पोस्ट' च्या माध्यमातून विभाग आसपासच्या निवडक पोस्ट ऑफिसच्या माध्यमातून  तृतीय पक्षाची उत्पादने व सेवा देण्याची सुविधा उपलब्ध करुन देते.  रिटेल पोस्टची सुविधा देशभरातील 150000 पेक्षा जास्त पोस्ट ऑफिसच्या विशाल नेटवर्कची आहे.
• रिटेल पोस्ट अंतर्गत  वीज बिलाचे संकलन, करांचे संकलन, इतर बिलांचे संकलन व फी ,शैक्षणिक संस्था आणि भरती एजन्सींचे अर्ज ,फॉर्मची विक्री, रेल्वे आरक्षण तिकिटांची विक्री, राखीव लिफाफ्यांची विक्री सुविधा पुरवल्या जातात.
• इंडिया पोस्ट पॅसेंजर रिझर्वेशन सिस्टम (पीआरएस): सर्व प्रकारच्या रेल्वे आरक्षणाची तिकिटे निवडक पोस्ट ऑफिसवर बुक केली जातात जेणेकरुन लोकांना सोयीस्कर दराने रेल्वे तिकिटे उपलब्ध करुन दिली जावित.

            Logistics Post लॉजिस्टिक मेल

•  ग्राहक आवश्यकतानुसार आपले सामान पूर्ण ट्रक लोड (एफटीएल) किंवा लो ट्रक लोड (एलटीएल) मध्ये, एका पार्सलद्वारे किंवा मल्टी-पार्सलद्वारे पाठवू शकतात. 
• एकाधिक-मॉडेल वाहतूक-  वस्तू रस्ता, रेल्वे किंवा वायूमार्गे ग्राहकांच्या आवश्यकतेनुसार पाठविल्या जातात.
• रिव्हर्स लॉजिस्टिक-  लॉजिस्टिक सेवाअंतर्गत परत पाठवण्याची सेवा

         Bill Mail बिल मेल सेवा

• या सेवेच्या अंतर्गत ग्राहकांना आर्थिक स्टेटमेन्ट्स, बिले, मासिक अकाउंट बिले द्वारे कमीतकमी 90 दिवसांत एकदा मेल पाठविली जाऊ शकते.
• एकाच वेळी पाठवल्या जाणार्या सामग्रीची किमान संख्या 5000 असावी. 
•  50 ग्रॅमपेक्षा कमी वजनासाठी डाक शुल्क 3 रुपये असेल आणि त्यानंतर अतिरिक्त 50 ग्रॅम किंवा त्याहून अधिकसाठी रु 2 असेल.  

Speed Post Discount  स्पीड पोस्ट सूट

• मासिक स्पीड पोस्ट व्यवसाय व त्यावरील सूट-

      50001 ते 5,00000     - 10%
      5,00001 ते 25,00000   - 15%
      25,00001 ते  100,00000 - 20%
     100,00001 ते  50000000 - 25%
      50000000 - 30%

• ज्या ग्राहकांनी  ऍडव्हान्स डिपॉझिट  किंवा बुकिंगच्या वेळी पैसे दिले असतील त्यांना अतिरिक्त 1% सवलत देण्यात येईल.
• ज्या ग्राहकांनी  ऍडव्हान्सव्हान्स डिपॉझिट  किंवा बुकिंगच्या वेळी पैसे दिले असतील व  25 लाख रुपयांहून अधिक मासिक राजस्व असलेल्या ग्राहकांसाठी 2% अतिरिक्त सूट देण्यात येईल
• बुकिंग डेटा बुकिंग कार्यालयास इलेक्ट्रॉनिक स्वरूपात प्रदान केला जावा.
• जर बुकिंग डेटा सॉफ्ट कॉपीशिवाय प्राप्त झाला तर सूट अर्ध्याने कमी होईल.

डाकघर बचत खाते

 खाते फक्त रोखीने उघडता येते

वैयक्तिक / संयुक्त खात्यावर 4% वार्षिक दराने व्याज मिळते.

कमीत कमी 20 रुपयांनी खाते उघडता येते. विना-चेक सुविधेच्या खात्यात किमान शिल्लक 50 रुपये आवश्यक आहे 

 रु.  500 ने खाते उघडण्याल्यास चेकची सुविधा उपलब्ध आहे आणि  अशा खात्यात किमान शिल्लक रू.  500 / - आवश्यक आहे

  2912-13  या आर्थिक वर्षापासून दर वर्षी १०,००० / - रुपयांपर्यंत  मिळणारे व्याज करमुक्त  आहे.

 खाते उघडण्याच्या वेळी आणि खाते उघडल्यानंतरही नामनिर्देशन सुविधा उपलब्ध आहे.

 हे खाते एका पोस्ट ऑफिसमधून दुसऱ्या पोस्ट ऑफिसमध्ये हस्तांतरित केले जाऊ शकते.

 पोस्ट ऑफिसमध्ये एकच खाते उघडता येते

 अल्पवयीन व्यक्तीच्या नावेही खाते उघडले जाऊ शकते आणि 10 वर्ष किंवा त्यापेक्षा अधिक वयाचे अल्पवयीन खाते उघडू आणि ऑपरेट करू शकतात.

 संयुक्त खाते दोन किंवा तीन प्रौढांद्वारे उघडले जाऊ शकते

 खाते चालू ठेवण्यासाठी तीन आर्थिक वर्षात कमीतकमी एक जमा किंवा पैसे काढण्याचे व्यवहार आवश्यक आहेत

 एकल खाते संयुक्त खात्यात रूपांतरित केले जाऊ शकते आणि संयुक्त खाते एकल खात्यात रूपांतरित केले जाऊ शकते

 सीबीएस पोस्ट ऑफिसमध्ये कोणत्याही इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने ठेवी जमा आणि पैसे काढता येतात.

 एटीएम सुविधा उपलब्ध आहे

IPPB अकाउंट ला एकल खाते लिंक करून स्वीप इन आणि स्वीप आउट द्वारे IPPB अकाउंट मधून बचत खात्यात व बचत खात्यातून IPPB खात्यात हस्तांतरित करता येतात.

RD

 मॅच्युरिटीनंतर, 10/- च्या खात्यास रू. 725.05 / - रु मिळतात.  (त्रैमासिक चक्रवाढ) खाते 5 वर्षे चालू ठेववावे लागते.

 दरमहा किमान 100 रु आणि 5 च्या पटीत कितीही रकमेचे खाते उघडता येते.  जास्तीत जास्त मर्यादा नाही. कर सूटसह मुख्य वैशिष्ट्ये

 खाते रोख / धनादेशाद्वारे उघडता येते आणि धनादेश सादर केल्याची तारीख जमेची तारीख मानली जाईल

 नामांकन सुविधा उघडताना आणि खाते उघडल्यानंतरही उपलब्ध आहे

एका पोस्ट ऑफिसमधून दुसर्या पोस्ट ऑफिसमध्ये खाते हस्तांतरित केले जाऊ शकते

 कोणत्याही पोस्ट ऑफिसमध्ये कितीही खाती उघडता येतील

अल्पवयीन व्यक्तीच्या नावेही खाते उघडले जाऊ शकते आणि 10 वर्ष किंवा त्यापेक्षा अधिक वयाचे अल्पवयीन खाते उघडू आणि ऑपरेट करू शकतात. संयुक्त खाते दोन प्रौढांद्वारे उघडले जाऊ शकते

 कॅलेंडर महिन्याच्या 15 व्या दिवशी खाते उघडल्यास, पुढील ठेवी पुढील महिन्याच्या 15 तारखेपर्यंत करता येतात आणि जर खाते 16 व्या दिवसानंतर आणि कॅलेंडर महिन्याच्या शेवटच्या कार्यकारी दिवसाच्या दरम्यान उघडले असेल तर पुढील महिन्याच्या शेवटच्या दिवशी  कामाच्या दिवसापर्यंत करता येते.

जर पुढील ठेव निर्धारित तारखेपर्यंत न भरल्यास प्रत्येक डीफॉल्टसाठी डिफॉल्ट फी आकारली जाते, प्रत्येक 5 रुपयांसाठी डीफॉल्ट फी @0 .05 रुपये असेल.  4 नियमित डिफॉल्ट नंतर, खाते बंद होईल आणि दोन महिन्यांत ते पुन्हा सुरू केले जाऊ शकते, परंतु जर या कालावधीत ते पुन्हा सुरू केले नाही, तर पुढील कोणतीही रक्कम जमा करता येणार नाही.

कोणत्याही आरडी खात्यात मासिक डीफॉल्ट असल्यास ठेवीदाराने आधी डिफॉल्ट शुल्कासह डिफॉल्ट मासिक ठेव भरली पाहिजे आणि त्यानंतर चालू महिन्याच्या ठेवीची भरपाई केली पाहिजे.  

 कमीतकमी 6 हप्त्यांच्या ठेवीवर सूट (रिबेट) उपलब्ध आहे.  

 एकल खाते संयुक्त खात्यात रूपांतरित केले जाऊ शकते आणि संयुक्त खाते एकल खात्यात रूपांतरित केले जाऊ शकते

  एक वर्षानंतर, शिल्लक रकमेच्या 50% पर्यंत पैसे काढण्याची परवानगी आहे.  खात्याच्या खात्यादरम्यान कोणत्याही वेळी ही रक्कम व्याजासह एकरकमी परतफेड केली जाऊ शकते.  

 ठेवीदाराचा मृत्यू झाल्यास काही विशिष्ट अटी पूर्ण झाल्यास आरडी खात्यांचे पूर्ण मॅच्युरिटी मूल्य रू.  50 / - रुपयांपर्यंत च्या खात्यास मिळते.

आरडी खात्यात धनादेशाद्वारे ठेवींच्या बाबतीत, सरकारी खात्यांमधील धनादेशाच्या जमा तारखेस जमा केल्याची तारीख मानली जाईल.

TD

देय व्याज वार्षिक असेल परंतु तिमाही गणना केली जाईल. 

खाते किमान रु 200 / - व त्याचा पटीत उघडता येते. कमाल मर्यादा नाही.

खाते स्वतंत्रपणे उघडता येते.  खाते रोख / धनादेशाद्वारे उघडता येते आणि धनादेश खात्यात जमेची तारीख हि खाते उघडण्याची तारीख मानली जाईल.

खाते उघडण्याच्या वेळी आणि खाते उघडल्यानंतर नामनिर्देशन सुविधा उपलब्ध आहे.  हे खाते एका पोस्ट ऑफिसमधून दुसऱ्या पोस्ट ऑफिसमध्ये ट्रान्सफर केले जाऊ शकते.

 कोणत्याही पोस्ट ऑफिसमध्ये कितीही खाती उघडता येतील.

अल्पवयीन व्यक्तीच्या नावेही खाते उघडले जाऊ शकते आणि 10 वर्ष किंवा त्यापेक्षा अधिक वयाचे अल्पवयीन खाते उघडू आणि ऑपरेट करू शकतात.

संयुक्त खाते दोन प्रौढांद्वारे उघडले जाऊ शकते.

 एकल खाते संयुक्त खात्यात रूपांतरित केले जाऊ शकते आणि संयुक्त खाते एकल खात्यात रूपांतरित केले जाऊ शकते.

सीबीएस पोस्ट ऑफिसमध्ये जेव्हा टीडी खाते परिपक्व होते तेव्हा सुरुवातीला जितक्या कालावधीसाठी ते खाते उघडले गेले त्या कालावधीसाठी ते टीडी खाते आपोआप नूतनीकरण केले जाईल.   परिपक्वताच्या वेळीच व्याजदर  लागू होईल.

01.04.2007 पासून 5  टीडी आयकर कायदा 1961 च्या कलम 80C नुसार  लाभास पात्र आहे.

MIS

खाते किमान रु 1500 च्या पटीत उघडता येते. 

 एकल (सिंगल) खात्यात गुंतवणूकीची कमाल मर्यादा 4.5 लाख रुपये आणि संयुक्त खात्यात 9 लाख रुपये आहे.  

एमआयएसमध्ये एखादी व्यक्ती जास्तीत जास्त 4.5 लाख रुपये (संयुक्त खात्यांमधील हिस्सेदारीसह) गुंतवू शकते.  संयुक्त खात्यात प्रत्येक संयुक्त धारकाचा वाटा समान असतो

 खाते स्वतंत्रपणे उघडता येते.संयुक्त खाते दोन किंवा तीन प्रौढांद्वारे उघडले जाऊ शकते

खाते स्वतंत्रपणे उघडता येते.  खाते रोख / धनादेशाद्वारे उघडता येते आणि धनादेश खात्यात जमेची तारीख हि खाते उघडण्याची तारीख मानली जाईल.

 खाते उघडण्याच्या वेळी आणि खाते उघडल्यानंतरही नामनिर्देशन सुविधा उपलब्ध आहे.

 हे खाते एका पोस्ट ऑफिसमधून दुसर्या पोस्ट ऑफिसमध्ये हस्तांतरित केले जाऊ शकते.

 सर्व खात्यांची  रक्कम जोडून जास्तीत जास्त गुंतवणूक मर्यादेच्या अधीन कोणत्याही पोस्ट ऑफिसमध्ये कितीही  खाती उघडता येऊ शकतात.

 अल्पवयीन व्यक्तीच्या नावेही खाते उघडले जाऊ शकते आणि 10 वर्ष किंवा त्यापेक्षा अधिक वयाचे अल्पवयीन खाते उघडू आणि ऑपरेट करू शकतात.

 एकल खाते संयुक्त खात्यात रूपांतरित केले जाऊ शकते आणि एकल खाते एकाच खात्यात रूपांतरित केले जाऊ शकते

  परिपक्वता कालावधी 1.12.2011 पासून 5 वर्षे आहे.

 एमआयएस खात्यांच्या बाबतीत, मासिक व्याज कोणत्याही सीबीएस पोस्ट ऑफिसच्या बचत खात्यात जमा केले जाऊ शकते.  एका वर्षानंतर खाते बंद केले जाऊ शकते परंतु 3 वर्षांपूर्वी खाते बंद केल्यास 2%  आणि 3 वर्षांनंतर खाते बंद केल्यास 1% रक्कम कमी करून रक्कम परत केली जाईल 

08.12.2007 आणि 30.11.2011 दरम्यान काढलेल्या एमआयएस खात्याला परिपक्व झाल्यानंतर मूळ रकमेवर 5% बोनस मिळेल. 01.12.2011 रोजी किंवा त्यानंतर केलेल्या ठेवींवर कोणताही बोनस देय नाही.

SCSS-

रु.  1000 च्या गुणांकात खाते उघडता येते. खात्यात फक्त एकच जमा असेल जी 15 लाख रुपयांपेक्षा जास्त नसेल.  

60 वर्षे किंवा त्यापेक्षा जास्त वयाचे लोक खाते उघडू शकतात.

55 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाचे परंतु 60 वर्षांपेक्षा कमी वयाचा व्यक्ती ज्येष्ठता किंवा व्हीआरएस अंतर्गत सेवानिवृत्त झाले आहेत, त्यांना सेवानिवृत्तीचा लाभ मिळाल्यानंतर एका महिन्यांत खाते उघडावे लागेल.आणि ही रक्कम सेवानिवृत्तीच्या फायद्यांच्या रकमेपेक्षा जास्त नसावी.

मॅच्युरिटी कालावधी 5 वर्षांचा आहे.

ठेवकर्ता स्वतंत्रपणे किंवा संयुक्त खाते पती/ पत्नीसोबत  एकापेक्षा जास्त खाती  ऑपरेट करू शकतो.

एक लाख रुपयांपेक्षा कमी रकमेवर खाते रोख रकमेद्वारे उघडता येते आणि १ लाख रुपयांपेक्षा अधिक  केवळ चेकद्वारे उघडता येते.

 धनादेश मिळाल्यास शासकीय खात्यात रक्कम जमेची तारीख खाते उघडण्याची तारीख असेल.  

 खाते उघडण्याच्या वेळी आणि खाते उघडल्यानंतरही नामनिर्देशन सुविधा उपलब्ध आहे.

 हे खाते एका पोस्ट ऑफिसमधून दुसर्या पोस्ट ऑफिसमध्ये हस्तांतरित केले जाऊ शकते.

 सर्व खात्यांची  रक्कम जोडून जास्तीत जास्त गुंतवणूक मर्यादेच्या अधीन कोणत्याही पोस्ट ऑफिसमध्ये कितीही खाती उघडता येऊ शकतात.

 संयुक्त खाते केवळ जोडीदाराबरोबरच उघडता येते आणि संयुक्त खात्यात प्रथम ठेवीदार गुंतवणूकदार असेल.

 

 एससीएसएस खात्यांच्या बाबतीत एप्रिल, जुलै, ऑक्टोबर आणि जानेवारीच्या पहिल्या कामकाजाच्या दिवशी तिमाही व्याज देय असेल.

 खाते 1 वर्षानंतर 1.5 % आणि 2   वर्षानंतर एकूण ठेवीच्या 1% कपातीनंतरच समयपूर्व खाते बंद करण्यास परवानगी दिली जाईल.

हे खाते, मॅच्युरिटीनंतर, एका वर्षात विहित नमुन्यात अर्ज करून पुढील तीन वर्षांसाठी वाढविले जाऊ शकते.  अशा परिस्थितीत, मुदतवाढ कालावधीच्या एका वर्षाच्या मुदतीनंतर हे खाते कोणत्याही कपातीशिवाय कधीही बंद केले जाऊ शकते.

 वर्षाकाठी रू. 10,000 / - पेक्षा जास्त व्याज असल्यास   टीडीएस वजा केला जातो.

 01.04.2008 पासून SCSS आयकर कायदा 1961 च्या कलम 80C नुसार  लाभास पात्र आहे.

PPF

आर्थिक वर्षात किमान रू. 500/ - आणि जास्तीत जास्त 150000/- रुपये एकरकमी किंवा 12 हप्त्यांमध्ये करता येतात

 एखादी व्यक्ती रु 100 सह खाते उघडू शकते परंतु आर्थिक वर्षात त्याला किमान रु. 500 आणि जास्तीत जास्त 1,50,000/- रुपये जमा करावे लागतात.  

 संयुक्त खाते उघडले जाऊ शकत नाही.

 खाते रोख / धनादेशाद्वारे उघडता येते आणि धनादेश असल्यास  धनादेश सादर केल्याची तारीख जमेची तारीख मानली जाईल

खाते उघडण्याच्या वेळी आणि खाते उघडल्यानंतर नामनिर्देशन सुविधा उपलब्ध आहे.  हे खाते एका पोस्ट ऑफिसमधून दुसर्या पोस्ट ऑफिसमध्ये हस्तांतरित केले जाऊ शकते.

 एखाद्या अल्पवयीन व्यक्तीच्या नावावर ग्राहक दुसरे खाते उघडू शकते परंतु सर्व खात्यांची  रक्कम जोडून ही गुंतवणूक जास्तीत जास्त मर्यादेच्या अधीन असेल.

 मॅच्युरिटी कालावधी 15 वर्षे आहे परंतु ही मुदतपूर्तीच्या एका वर्षाच्या आत पुढील 5 वर्षे किंवा अधिक काळासाठी वाढविली जाऊ शकते.

 15 वर्षांपूर्वी मॅच्युरिटीपूर्वी अकाउंट बंद करण्याची परवानगी नाही.

 आयटी कायद्याच्या कलम 80 सी अंतर्गत जमा केलेली रक्कम उत्पन्नामधून वजा करण्यास पात्र असेल.

 व्याज पूर्णपणे करमुक्त आहे.

खाते उघडण्याच्या वर्षापासून 8 व्या आर्थिक वर्षापासून प्रत्येक वर्षी पैसे काढण्याची परवानगी आहे.

 कर्ज सुविधा तिसऱ्या आर्थिक वर्षापासून उपलब्ध आहे.

 कोर्टाच्या निर्णायक आदेशानुसार संलग्नक नाही.

NSC

किमान 100 रुपये आणि 100 च्या गुणाकारांमध्ये खाते उघडता येते .  कोणतीही जास्तीत जास्त मर्यादा नाही.

 एकल धारक प्रकाराचे प्रमाणपत्र वयस्क व्यक्तीकडून स्वत: साठी किंवा अल्पवयीन वतीने किंवा अल्पवयीन मुलासाठी खरेदी केले जाऊ शकते.

 जमा केलेली रक्कम आयटी कायद्याच्या कलम 80 सी अंतर्गत कर सवलतीस पात्र असेल.

 मिळविलेले व्याज वार्षिक असेल परंतु आयटी कायद्याच्या कलम 80 सी नुसार पुनर्निवेश योग्य मानले जाईल.

एनएससी आठवीच्या बाबतीत, एका व्यक्तीकडून दुसर्या व्यक्तीकडे प्रमाणपत्राचे हस्तांतरण  खरेदीच्या तारखेपासून परिपक्वताच्या तारखेपर्यंत फक्त एकदाच करता येतात.

 

केव्हीपी-

किमान रु. 1000 आणि 1000 रुपयांच्या गुणामध्ये खरेदी करता येते.  कोणतीही कमाल मर्यादा नाही .

 हे प्रमाणपत्र एखाद्या प्रौढ व्यक्तीसाठी स्वत: साठी किंवा अल्पवयीन वतीने किंवा दोन प्रौढांद्वारे खरेदी केले जाऊ शकते.

 नामनिर्देशन सुविधा उपलब्ध आहे.

प्रमाणपत्र एका व्यक्तीकडून दुसर्या व्यक्तीकडे आणि एका पोस्ट ऑफिसमधून दुसर्या पोस्ट ऑफिसमध्ये हस्तांतरित केले जाऊ शकते.

 प्रमाणपत्र दिल्यानंतर अडीच वर्षानंतर बंद करता येईल.

सुकन्या समृध्दी बचत खाते

 पालक एका मुलीच्या नावावर एकच खाते उघडू शकतात आणि दोन भिन्न मुलींच्या नावे जास्तीत जास्त दोन खाती उघडू शकतात.  

 केवळ मुलीच्या 10 वर्ष वायापर्यंत खाते उघडता येते.  

खाते उघडण्यासाठी किमान रक्कम रू .200 आहे आणि त्यानंतर ठेव 100 च्या पटीत असणे आवश्यक आहे, वित्तीय वर्षात जास्तीत जास्त रक्कम 150000/ - इतकी भरता येते.

 खात्यासाठी नामनिर्देशन अनुमती नाही. 

  आर्थिक वर्षात रु 1000 जमा केले नसल्यास  खाते बंद केले जाईल आणि त्या वर्षाच्या ठेवीसाठी आवश्यक असलेल्या किमान रकमेसह वार्षिक 50 रु दंड भरून खाते पुनरुज्जीवित केले जाऊ शकते. 

खाते उघडण्याच्या तारखेपासून 14 वर्षे खात्यात रक्कम जमा करावी लागते . 

21 वर्ष पूर्ण झाल्यानंतर खाते बंद केले जाऊ शकते. खात्याचा मॅच्युरिटी कालावधी 21 वर्ष आहे.

 मुलीच्या लग्नानंतर खाते पुढे चालू ठेवू शकत नाही.   18 वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर लग्नासाठी खाते बंद करण्याची अनुमती आहे 

PMJJY

 प्रधानमंत्री जीवन ज्योती विमा योजना 18 ते 50 वयोगटातील व्यक्तींना उपलब्ध करुन दिली जाईल.  संबंधित व्यक्तींचे बँक खाते असले पाहिजे..

 पॉलिसीधारकाला वर्षाकाठी 330 रुपये द्यावे लागतील.  दरवर्षी त्यांच्या बँक खात्यातून ऑटोमॅटिक ही रक्कम कपात केली जाईल.  

 एक वर्षाच्या काळात पॉलिसी धारकाचा मृत्यू झाल्यास प्रधानमंत्री जीवन ज्योती विमा योजनेअंतर्गत जोखीम  2 लाख रुपये मिळतात

 भारतीय जीवन विमा महामंडळ (एलआयसी) या योजनेचे संचालन करते

सहभागी बँका मास्टर पॉलिसिधारक असतात

या योजनेतुन कधीही बाहेर पडता येते आणि कधीही सामील होता येते.

हि योजना  इतर विमा योजनेच्या अतिरिक्त असते.

Pmsby

प्रधानमंत्री सुरक्षा  विमा योजना 18 ते 70 वयोगटातील व्यक्तींना उपलब्ध करुन दिली जाईल.  संबंधित व्यक्तींचे बँक खाते असले पाहिजे.

एकापेक्षा जास्त बँक अकाउंट असतील तर केवळ एका बँक अकाउंट द्वारे सहभागी होता येते.

आधार कार्ड प्राथमिक के वाय सी असेल

 पॉलिसीधारकाला वर्षाकाठी 12 रुपये द्यावे लागतील.  दरवर्षी त्यांच्या 1 जून किंवा त्यापूर्वी बँक खात्यातून ऑटोमॅटिक ही रक्कम कपात केली जाईल.  

 एक वर्षाच्या काळात पॉलिसी धारकाचा मृत्यू  किंवा अपंगत्व आल्यास प्रधानमंत्री सुरक्षा  विमा योजनेअंतर्गत खालीलप्रमाने जोखीम  मिळते

मृत्यु झाल्यास - 2 लाख , 

दोन्ही डोळ्यांची पूर्ण किंवा काही हानी, दोन्ही हात किंवा पाय काम करण्यास अक्षम- 2 लाख,

एका डोळ्याने अंध होणे किंवा एक पाय किंवा एक हात काम करण्यास अक्षम- 1 लाख  

 सहभागी सदस्यांकडून सहभागी बँका मास्टर पॉलिसिधारक असतात

या योजनेतुन कधीही बाहेर पडता येते आणि कधीही सामील होता येते.

हि योजना  इतर विमा योजनेच्या अतिरिक्त असते.

APY

अटल पेन्शन  योजना हि असंघटित क्षेत्रातील असंघटित कामगारांसाठी पेन्शन प्रदान करते

अटल पेन्शन  योजनेत 18 ते 40 वयोगटातील व्यक्तींना सहभागी होता येते.  संबंधित व्यक्तींचे बँक खाते असले पाहिजे.

सहभागी व्यक्तीला अंशदानाच्या आधारावर 60 वर्षानंतर  रु 1000, रु 2000, रु 3000, रु 4000, रु 5000 पेन्शन प्रदान केली जाईल.

केवळ एकच खाते काढता येते.

बँक खात्यातून ऑटोमॅटिक ही रक्कम कपात केली जाईल.